Wie me wat beter kent of mij in bepaalde contexten heeft gezien, heeft wellicht opgemerkt dat ik - al enkele jaren - kamp met huiduitslag.
Een heel directe vorm van expressie gebeurt via de huid. Het is de brug tussen binnen- en buitenwereld, de drempel tussen wat er vanbinnen gebeurt en wat er langs de buitenkant aanwezig is.
Gedurende lange tijd heb ik niets begrepen van waarom dit zo’n probleem voor me was. Ik probeerde allerlei middeltjes uit, zowel fysieke als niet-fysieke, om deze klacht te helpen afnemen of verdwijnen.
Naar mijn gevoel vertegenwoordigt ons gezicht grotendeels onze ziel. Vooral onze ogen zijn rechtstreekse diepzielduikers. Mijn gezicht en huid niet in haar natuurlijke, gezonde staat ervaren, was dus een grote trigger en uitdaging.
‘Afwijkingen’ in of rond het gezicht worden door vele mensen als storend ervaren.
In mijn geval kon ik er echt niet om heen. Het was zo duidelijk en ik wilde er zo graag van weglopen maar dat kon niet.
Van schaamte naar bezieling.
Dit symptoom genereerde voor mij veel schaamte, tot op het punt dat ik me alleen maar meer wou verstoppen dan ik al wilde - ja, ik ben vrij introvert en kan het heel lastig vinden om naar buiten te treden, maar daarover meer in de toekomst.
Schaamte is zonder twijfel een van de emoties die - in dit geval - wordt geuit via mijn huid. Schaamte om wie ik ben. Waarom dan?
Waar ik me in dit verband het meest bewust van ben is dat ik heel gevoelig ben. Je plek vinden op een wereld die niet bepaald verwelkomend is naar gevoeligheid toe, kan een hele uitdaging zijn.
Mensen zien gevoeligheid vaak als een vorm van zwakte. Niet genoeg zijn zoals de anderen. Raar zijn. Flauw doen, overdrijven. Zweverig zijn. Er niet bij horen. Noem maar op.
Deze gevoeligheid, en breder bekeken de essentie van de mens, is echter niet weg te krijgen uit mijn systeem (gelukkig maar, want het brengt ook veel geschenken met zich mee). Het is een fundamenteel onderdeel van mijn bestaan, dus hoort het er nu eenmaal bij.
Hoe vaak willen we echter niet weglopen van een fundamenteel (of minder fundamenteel) deel van onszelf?
We zouden kunnen nagaan in welke mate we ons aanpassen, ook al zit dat in kleine dingen, om aan bepaalde normen te voldoen. Om ons lichter te voelen. Om minder ‘af te wijken’. Of het nu gaat over innerlijke of uiterlijke aspecten van onszelf.
Bij schaamte gaan we onze blik vaak naar beneden richten. We kunnen natuurlijk ook defensief reageren of zelfs agressief, wanneer we worden geraakt in ons gevoel van schaamte.
Voor mij heeft schaamte meer te maken met in elkaar krimpen. Voelen alsof er een sluier om je heen ligt - je gezicht of andere delen van je lichaam of je ‘zijn’.
Ik herinner me dat ik er vroeger probeerde voor te zorgen dat zo weinig mogelijk leeftijdsgenoten wisten dat ik naar de muziekacademie ging en dwarsfluit speelde en zong. In sommige kringen voelde het oké dat mensen ervan op de hoogte waren, in andere dan weer niet.
Dat was tijdens mijn adolescentie, en uiteraard is dat net een periode wanneer schaamte bij vele jongeren piekt.
Deze schaamte en het verstoppen van mijn buitenschoolse activiteiten op de muziekacademie zorgde dan weer voor schuld, een gevoel dat wel vaker hand in hand gaat met schaamte. Mijn schuld kwam voort uit het feit dat deze activiteit sterk geassocieerd was met mijn familie, die het voor mij mogelijk maakte om me op deze manier - muzikaal, cultureel en persoonlijk - te ontwikkelen. Mijn familie waarin verschillende fervente muziekliefhebbers en muzikanten waren en zijn, waaronder mijn grootvader - die in wezen een virtuoos was in het bespelen van de chromatische accordeon.
De huidaandoening die ik aanhaalde - en ik had het in de vorige blog over uitingen - heeft een emotionele oorzaak, die me steeds helderder wordt. In dit geval wordt er letterlijk iets geuit via de huidbarrière, de overgang van binnenwereld naar buitenwereld, en vice versa.
Als je iets gedaan hebt waar je nu schaamte over voelt, is het goed om te weten dat je hier een reden voor had. Zelfs al ervaar je nu dat het ‘verkeerd’ was of dat je bekritiseerd werd of dat je een hoge prijs moest betalen; het is een zoveelste manier geweest van de ziel om te navigeren in deze wereld.
Een wereld die overigens heel wat te zeggen heeft over waar we ons al dan niet over zouden moeten schamen. Een wijd verspreide schaamtecultuur, zou ik zeggen.
Mensen hebben deze schaamte in me nog meer getriggerd door naar me te kijken en te vragen waarom mijn huid er zo uit ziet. Anderen hebben me - geheel ongevraagd - crèmes aangeraden.
Laat me duidelijk stellen dat de intentie van deze mensen positief was; althans zo interpreteerde ik het bij haast iedereen. Mensen denken vaak dat ze helpen terwijl dat niet per se het geval is. Het is gezond om vragen te stellen alvorens (ongevraagd) advies te geven. Misschien proberen ze dingen op te lossen, of iets weg te nemen waar ze zelf ongemakkelijk van worden. Veelal is er sprake van ‘invulling’.
Het is voor mij een hele uitdaging geweest om niet heel fel te reageren op dit soort uitingen van anderen. Tegelijkertijd is het een soort van geschenk; de ingehouden emotie wordt net aangehaald, getriggerd en uitgenodigd om naar buiten te komen. Naast schaamte zijn er natuurlijk vele andere emoties - zoals woede - actief en klaar om naar buiten te komen.
Expressie - van wat dan ook - is uiteindelijk leven, bezieling. We kunnen dan wel heel veel oordeel hebben over wat er wel of niet oké is om naar buiten te komen en in welke context... voelen is leven. Leven is zijn.
Voelen is leven.
Zoals ik al schreef in de vorige blog rond schaamte, is het symbolisch ‘zichtbaarder’ maken van jezelf een mogelijks bijzonder krachtige remedie voor schaamte.
Voor mij is het alleszins zo.
Zichtbaarheid vergroten… dit kan in mijn geval gaan over naar de markt wandelen hoewel ik me schaam om bepaalde aspecten van mijn uiterlijk, over het hebben van een conversatie waarbij ik een grote kans op afwijzing anticipeer of een kwetsbare podcastaflevering op het wereldwijde web gooien. Uiteraard is ook deze blog een uiting van de wens om schaamte verder te helen, kwetsbaarheid en moed.
Wat het ook is dat jij wilt delen, zijn of doen, dat symbolisch gezien ‘zichtbaar’ maken, is belangrijk. Je bent essentieel op deze planeet.
Dan is er een keerzijde, iets dat ik opmerk wanneer ik kijk naar mijn lichaamstaal.
Waar de pijn zit, zit ook de remedie.
Als ik mezelf even observeer, dan merk ik dat dit me afwenden ook een soort wenden is naar de binnenkant.
Naar beneden kijken helpt me ook opnieuw in contact te komen met ingetogenheid, een innerlijke kwaliteit die me nauw aan het hart ligt.
Ingetogenheid, in een mooie verbinding zijn met jezelf. Zijn vanuit die plek, dicht bij jezelf.
Wanneer ik in lijn ben met mijn puurste zijn, dan kan de wereld (of mijn eigen hoofd) nog duizend keer aankloppen met uitnodigingen om me beschaamd te voelen, dan ben ik gewoon één met alles wat ik zeg, doe, voel en ben.
En dat - in en op zichzelf - is ontzettend helend.
Op één lijn zijn met mezelf, in afstemming, is een uitdrukking van jarenlange beoefening van de helende kunsten. Mijn intentie is om daar nog een behoorlijk lange tijd mee door te gaan, stapje voor stapje, met als hartrichting de enige bestemming die ik kan bedenken: meer heelwording.
Zijn vanuit die plek, dicht bij jezelf.
Ik geloof dat schaamte uiteindelijk de wegwijzer is die ons toont waar we nog meer onszelf mogen zijn. Meer vrijuit mogen gaan.
Wat houdt je nog tegen om jezelf te zijn?
Je hebt er recht op.
Bestaansrecht.
Liefs,
Steffi
Voel jij je beperkt en bezwaard door schaamte? Wil je hier graag stapsgewijs met mij iets mee doen? Ik ben er voor je. Je kan hier meer lezen over de therapie die ik aanbied.
Σχόλια